به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از کوهرنگ خبر،در برخي نقاط ايران، لاله واژگون يا لاله نگونسار را «اشک مريم» يا «لاله اشک» مي‌نامند، لاله واژگون درنقش سرستون‌هاي ساساني‌ها و هم در موزه تاق بستان در کنار نقش پادشاه ساساني ديده مي‌شود و وجه تسميه نام لاله واژگون به داستان‌هاي اسطوره‌اي باز مي‌گردد، در متون فارسي آمده اين لاله، شاهد مرگ سياوش بوده و از غصه اين اتفاق سر به زير شده و اشک مي‌ريزد. اشک‌هاي لاله واژگون در حقيقت شيره بي رنگي هستند که در درون لاله قرار دارند و گاهي به سمت پائين سرازير مي‌شوند.
تاکنون 15 نوع گونه لاله واژگون در ايران شناسايي شده‌است. گونه زرد کمرنگ متمايل به ليمويي اين گل‌ها موسوم به لاله گرگاني بين 50 تا 80 سانتيمتر ارتفاع دارد و لاله هاي واژگوني ارتفاعات پشتکوه گلپايگان معمولا تا ارتفاع 150 سانتي‌متري رشد مي‌کنند.
لاله واژگون مقاومت زيادي در برابر سرما و سازگاري ويژه‌اي با دامنه‌هاي سنگلاخي و صخره‌اي دارد و چنانچه زيستگاه اين گل به وسيله انسان و دام تخريب نشود، توانايي پوشاندن عرصه‌هاي وسيعي از طبيعت را با رويش هزاران شاخه زيبا دارد.
گياه لاله واژگون از جمله گياهان در خطر انقراض کشور است که هرساله به دليل برداشت غيرقابل کنترل گل و پياز از رويشگاه‌هاي طبيعي، بيش از پيش در معرض نابودي قرار دارد، از دست دادن اين نعمت بزرگ که از ميليون‌ها سال پيش به ما به ارث رسيده است، ضايعه‌اي بزرگ خواهد بود.
در ايران لاله واژگون تحت تاثير دماي هوا از اوايل بهار در نواحي شمالي زاگرس شروع به شکوفايي مي‌کند و در مناطق جنوبي در اواسط تابستان به گل مي‌نشيند، معمولا از اوايل ارديبهشت ماه گلدهي اين گياه آغاز و تا پايان فصل بارش ادامه دارد.
در ايران براساس سياست‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست، لاله واژگون به عنوان ذخيره ژنتيکي و عنصر زيبايي شناختي قلمداد مي‌شود و به همين دليل حفاظت از آن ضروري است، با توجه به شرايط موجود (پراکنش محدود و متراکم) به اضافه چراي دام‌ها، جاده سازي، بوته‌کني، برداشت گل و عرضه به بازار، به نظر مي‌رسد که بقاي لاله واژگون در آينده با چالش روبرو شود.
بر اساس مصوبه شماره 150 مورخ 27/11/75 شوراي عالي محيط زيست، وضعيت لاله واژگون نگران کننده اعلام شده است.
شدت چرا در برخي مناطق به حدي است که گلدهي سال بعد را با مشکل مواجه مي‌کند زيرا گياهي که اندام هوايي خود را سريع از دست مي‌دهد از ذخيره غذايي کافي برخوردار نبوده و در نتيجه گل سال بعد از کيفيت چنداني برخوردار نخواهد بود و چنانچه در سال‌هاي متوالي اين تخريب صورت پذيرد گياه گلدهي طبيعي نخواهد داشت.
* اهميت زينتي
لاله واژگون از گل‌هاي بهاري است که به طور طبيعي در ماه‌هاي فروردين و ارديبهشت گل مي‌دهد و گل‌هاي آن بسيار جذاب و با عمر کوتاه است.
لاله واژگون از زيباترين گياهان زينتي دنيا است که بازارپسندي بالايي را دارا است و بازارهاي کشورهاي اروپايي و آمريکايي توجه خاصي به اين گياه نشان مي‌دهند اين گل به دليل دارا بودن ساقههاي بلند و قوي مي‌تواند به عنوان گل شاخه بريدني به اقصي نقاط دنيا صادر شود.
به علاوه شکل و رنگ و اندازه گل در لاله واژگون بسيار زيبا و مناسب براي پارک‌ها و باغ‌ها است و مي‌تواند رقيبي جدي براي لالهها و سنبلهايي باشد که اکنون در تمامي نقاط جهان کشت و کار مي‌شوند، لاله واژگون قابليت فروش به صورت گياه گلداني را نيز دارا است.
* اهميت دارويي
لاله واژگون به دليل داشتن خاصيت خلط آوري و ضدسرفه، بيش از 2 هزار سال است که در طب سنتي چين مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
پياز اين گياه به علت وجود موادي موسوم به آلکالوئيدهاي ايمپريسين و فرتيسين مسکن درد است.