به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، علي‌اکبر زينالو رئيس دانشگاه علوم پزشکي قزوين مراجعه به درمانگاه‌ها براي حساسيت‌هاي فصل بهار را قابل توجه اعلام مي‌کند.

در فصل بهار با توجه به اينکه فصل شکوفا شدن درختان و زنده شدن طبيعت است، انسان‌ها دوست دارند بيشتر استراحت کنند و حالت خواب آلودگي به آنها دست مي دهد، چون که بسياري از آن‌ها بدون آنکه خودشان بخواهند مبتلا به کسالت بهاري مي‌شوند.

کسالت بهاري از ديدگاه پزشکي بيماري محسوب نمي‌شود، بلکه اين حالت ناشي از تغييرات بدن به واسطه گذر از فصل زمستان به فصل بهار است.

اين تغييرات تنها مختص انسان نيست، بلکه در ميان جانوران نيز تغييرات چشمگيري در اين زمينه مشاهده مي‌شود. کافي است نگاهي به پرندگان بيندازيم؛ اغلب پرندگان بر خلاف ديگر ماه‌هاي سال، به ناگاه در اوايل اسفند يا ساکت مي‌شوند يا به ندرت آواز مي‌خوانند.

دانشمندان تحقيقات بسياري را به منظور کشف علل تغيير وضعيت و دگرگوني احساسات در انسان‌ها و جانوران در فصل بهار انجام داده‌اند. آن‌ها با مطرح کردن اين پرسش که آيا دليل اين تغيير وضعيت، بلند بودن روزهاست يا خير، دست به آزمايش‌هاي متعددي زدند.

دانشمندان دريافتند که دو نوع هورمون در اين رابطه نقش بسيار مهمي‌ دارند: هورمون «ملاتونين» که هورمون خواب نيز ناميده مي‌شود و هورمون «سروتونين» يا هورمون نشاط که شادي‌آور بوده و ترشح آن موجب ايجاد تحرک و انرژي در بدن مي‌شود.

هورمون ملاتونين توسط هيپوفير در مغز توليد مي‌شود و‌ همان گونه که اشاره شد، هدايت ريتم خواب و بيداري انسان بر عهده اين هورمون است.

ميزان بالاي ملاتونين در بدن فعاليت جسم را کاهش داده و ميزان نشاط و سرحالي را پايين مي‌آورد، اما در طول روز و ساعات روشن سروتونين (هورمون شادي) بيشتري توليد مي‌شود و اين هورمون ميزان فعاليت جسم را بالا برده و نشاط و احساس شادي را به ميزان قابل توجهي افزايش مي‌دهد.

زينالو در اين خصوص اظهار داشت: ? تا ? ساعت گردش در هواي آزاد بعد از طلوع خورشيد مي‌تواند به ترشح بيشتر سروتونين در فاصله زماني کوتاه‌تر کمک کند که نتيجه آن افزايش نشاط در بدن و رفع خستگي و کسالت است.

دانشمندان همچنين معتقدند، تغييرات شديد آب و هوايي باعث نياز بيش از حد معمول انسان به خواب در فصل بهار مي‌شود.

رگ‌هاي خوني بدن انسان به خوبي قادرند با هرگونه دمايي خود را وفق دهند. بر اين اساس رگ‌هاي بدن در فصل گرما گشاد و در سرما دوباره تنگ مي‌شوند. با اين وجود رگ‌ها نمي‌توانند در بهار به حد کافي و با سرعت مورد نياز، خود را با تغييرات سريع و نسبتا شديد آب و هوايي تطابق دهند که نتيجه اين حالت ايجاد سرگيجه و سردرد در انسان است.

از سويي ديگر، بدن انسان در فصل بهار به شدت نيازمند تامين انواع ويتامين‌ها و مواد معدني مانند آهن است، چرا که کمبود اين ماده مهم حياتي، خون‌سازي را دچار اختلال کرده و به دنبال آن روند تامين اکسيژن مورد نياز بدن مختل مي‌شود که نتيجه آن خستگي، ضعف و افت کارايي بدن است.

براي درمان خواب آلودگي خرما بخوريد

از امام رضا (ع) روايت شده که ايشان بر سر سفره‌اي که سبزي تازه در آن وجود نداشت، نمي‌نشستند. همان‌طور که مي‌دانيد فيبر موجود در سبزي‌ها براي آرامش اعصاب و از بين بردن تنش‌هاي عصبي بسيار مهم است.

رقيه اسدي از پزشکان عمومي اظهار داشت: براي برطرف شدن خواب آلودگي همچنين مي‌توانيد بعد از طلوع خورشيد پياده‌روي کنيد. همچنين تنفس هواي پاک صبحگاهي، روح‌ را سرزنده مي‌کند و موجب نشاط مي‌شود.

وي ادامه داد: از نظر علمي نيز ثابت شده است که پياده‌روي در هنگام صبح موجب افزايش هورمون سراتونين مي‌شود که همان هورمون ايجاد کننده شادي در بدن است.

اين پزشک يادآور شد: خواب آلودگي در فصل بهار را مي‌توان با مصرف خوراکي‌هايي که ويتامين B دارند نيز برطرف کرد. مصرف خوراکي‌هايي که حاوي آهن هستند مانند حبوبات، سبزي‌ها، گوشت، برگه‌زردآلو، گروه لبنيات مانند ماست و شير بدون چربي، سبوس گندم و نخودفرنگي هم خستگي را برطرف مي‌کند.

توصيه شده در بهار خرما بيشتر ميل کنيد. اين ماده خوراکي داراي ??ماده حياتي از جمله فسفر و پتاسيم بوده که براي تقويت اعصاب و معده موثر است.

همچنين از امام صادق (ع) نقل شده که انجير و آلو را در فصل بهار فراموش نکنيد؛ زيرا کليد درمان بسياري از بيماري‌هاي اعصاب است. همچنين اين امام معصوم(ع) توصيه کردند براي آرامش روح و تقويت آن سيب را ببوييد و سپس ميل کنيد.

راهکارهايي براي از بين بردن خواب آلودگي

ورزش هاي سبک، مصرف ويتامين c، مصرف ? ليتر آب در روز و مصرف سبزيجات و ميوه جات تازه سبب سازگاري بدن با اين فصل است.

خواب کافي ولي نه بيش از اندازه، در رفع کسالت موثر است. زيرا خواب زياد قشر مغز را بي‌حس مي‌کند و باعث خواب آلودگي بيشتر مي شود. به همين دليل است که هر قدر فرد بيشتر بخوابد، بيشتر احساس کسالت و خواب آلودگي مي کند.

شستن دست و صورت پس از بيدار شدن با آب سرد بسيار مهم است و داشتن تحرک بدني هم به فرد در رفع کسالت کمک مي کند.

پرورش گل و گياه در يک باغچه کوچک و يا نگهداري از گلدان و همزيستي با گياهان هم در رفع اختلال بسيار موثر است.

چرت ?? دقيقه‌اي بين روز بسيار مفيد است. قبل از رفتن به رختخواب غذاي پرحجم مصرف نکنيد. پس از خواب نيز يک دوش آب ولرم در رفع خواب آلودگي و کسالت موثر است.

عوامل جسماني (فيزيولوژيک)

تنظيم خواب: خواب به موقع، خواب اول شب، خواب به اندازه نياز و خواب با شکم خالي و پرهيز از خواب بين الطلوعين، رعايت برنامه غذايي: خوراک سالم و حلال، سبزيجات و صيفي‌جات، خوراکي‌هاي طبيعي، شام سبک و پرهيز از خوراکي‌هاي مصنوعي و چرب، پرخوري، بدخوري، ورزش: مانند ورزش صبحگاهي، کوه، شنا و غيره، حجامت يا اهداي خون: که علاوه بر تأمين سلامتي از غلظت خون مي‌کاهد.

توجه به فضاي محيط: مانند رنگ روشن، نور کافي، درجه حرارت متناسب، بوي مطبوع، زيبايي محيط، گل و گياه و فضاي سبز و رعايت بهداشت فردي، نظافت بدن و لباس و محيط، رعايت نظم و آراستگي فردي و محيط پيرامون و پرهيز از شلختگي و اقدام براي درمان بيماري‌ها و حفظ سلامت از جمله عفونت چشم که مستقيما موجب خواب آلودگي و کسالت است مي‌تواند در رفع کسالت و خستگي فصل بهار موثر باشد.

عوامل غير جسمي و غيرمادي

دعا و درخواست طراوت روحي از خداي متعال. معاشرت با انسان‌هاي سرزنده، با نشاط و موفق، ارتباطات اجتماعي و هم‌صحبتي با ديگران، تفريح و استفاده از لذائذ حلال.، استقبال از برنامه‌هاي رقابتي، حضور در جمع و فعاليت‌هاي جمعي و طراحي برنامه‌هاي گروهي؛ «الرفيق ثم الطريق»، استحکام عمل، پرهيز از معاشرت با انسان‌هاي سست و بي‌رمق؛ «افسرده دل افسرده کند انجمني را» و پرهيز از عزلت و انزوا و گوشه‌گيري مي‌تواند در رفع کسالت بهاري موثر باشد.

بهار فصل رشد و شکوفايي طبيعت است، هميشه شاداب و سرزنده باشيد.