وخامت اوضاع حريري پس از مصاحبه

برخلاف انتظار سعودي ها، مصاحبه دو شب پيش سعد الحريري با تلويزيون المستقبل نتايج معکوسي داشت زيرا از يک طرف در حالي که ثابت شد وي آزادي عمل ندارد، نتوانست خشم لبناني ها را مهار کرده و فرو نشاند و از سوي ديگر اين مصاحبه باعث شد خشم  سعودي ها از حريري دو چندان شود تا جايي که منابع آگاه خبر دادند اوضاع وي در 24 ساعت گذشته يعني بعد از پايان مصاحبه وخيم تر از قبل شده است چرا که مصاحبه حريري هدف مورد نظر سعودي رامحقق نساخت.

انتظارات عربستان از مصاحبه سعد حريري

سعودي ها مي خواستند اين مصاحبه علاوه بر آرام کردن طرفداران حريري، تلاش هاي «ميشل عون» رئيس جمهوري لبنان براي آزادکردن نخست وزير از بازداشت سعودي را به شکست بکشاند.

 زندانبانان حريري از اينکه وي خود را در مصاحبه خسته و ناراحت نشان داده و با برخوردهايش فهمانده که اوضاع بر وفق مراد نيست، ناراحتند.

از نظر آنان حريري  نه تنها به نوعي از موضع ميشل عون حمايت کرد بلکه بر موضع لبنان مبني بر اينکه اين استعفا پيش از بازگشت به لبنان غير قانوني است، مهر تاييد زد و علاوه بر اين سقف مواضع حريري در برابر حزب الله در اين مصاحبه بسيار پايين بود.

روايت سفير فرانسه از ملاقات با حريري

در اين ميان منابع ديپلماتيک اروپا اعتراف کردند، ارزيابي هاي اوليه در خصوص وضعيت حريري نشان مي دهد، تصور آزادي عمل او خيلي زود رنگ باخت همانطور که سفير فرانسه در رياض در اين باره گفت که فضاي حاکم بر ملاقات او با حريري به هيچ وجه طبيعي نبود و او دستپاچه به نظر مي رسيد و اين ملاقات نيز کوتاه و خيلي کلي برگزار شد.

يمن در برابر حريري؛ خواسته نامعقول عربستان

به هر حال در شرايطي که تماس ها در سطوح مختلف ادامه دارد، معلوم شد عربستان به دنبال يک معامله غيرانساني با اين مضمون است: اگر حريري را مي خواهيد، يمن را به ما بدهيد.

به عبارت ديگر منابع ديپلماتيک يکصدا اعلام کردند، «يمن» کليد واژه تمام گفت وگوها با طرف سعودي است به اين معني که رياض بر اين باور است که حزب الله تنها طرفي است که مي تواند مشکل موشک هاي يمني را که بُرد آن به  رياض نيز رسيده است، حل کند.

سعودي ها در پاسخ به اين سوال که دليل شدت مواضع عليه لبنان و حريري چيست؟ مي گويند: مشکل با حريري، داخلي  است اما حل مشکل با لبنان در گرو اين است که دولت لبنان و خود حزب الله رسما اعلام کنند، اين حزب در کشمکش هاي منطقه اي  (شما بخوانيد: يمن) دخالت نخواهد کرد.

هيچ مسئول سعودي توان و جرأت مطرح کردن موضوع حريري را ندارد

نکته قابل توجه اينکه منابع ديپلماتيک اروپايي به برخي جزييات مربوط به ميانجي گري ها درا رتباط با سعد حريري اشاره و اعلام کردند، خانواده او نتوانستند يک طرف داخلي سعودي پيدا کنند که قادر به کمک باشد به ويژه اينکه بازداشت حريري با بزرگترين عمليات بازداشت شاهزادگان و اميران سعودي از سوي محمد بن سلمان همزمان شده است به گونه اي که هيچ مسئول سعودي جرأت ندارد اين موضوع را بررسي کند.

از سوي ديگر با توجه به مخالفت رياض با سفر «عباس ابراهيم» رئيس اداره امنيت عمومي و «عماد عثمان» رئيس پليس لبنان و ديگر مسئولان امنيتي اين کشور به عربستان براي پيگيري قضيه حريري، حاصل تماس ها و فشارها به رياض اين بوده است که سعودي ها فقط يک راه پيش روي خود مي بينند و آن اينکه حريري به بيروت بازگشته و استعفاي خود را تقديم رئيس جمهوري کند و سپس راهي فرانسه شده و فعاليت هاي سياسي را کنار بگذارد.

اين در حالي است که پاريس پيشنهاد کرده است حريري پس از استعفا بار ديگر مامور تشکيل دولت شود و آن را به آشتي سياسي جديد مشروط کند.
نکته ديگر اينکه رياض به خاطر بدقولي حريري به شدت ناراحت است و توجيهات او مبني بر ناتواني در مقابله با حزب الله يا قانع ساختن ميشل عون براي کمک به وي در مقابله با حزب الله را نمي پذيرد.

سعودي ها همچنان به دنبال جايگزيني براي سعد حريري

سعودي ها به اين نتيجه رسيده اند که حريري ضعيف تر از آن است که بتواند گروه و حزب خود را رهبري کند و حتي نگران اين هستند که بعد از بازگشت به بيروت از تعهدات خود به آنها شانه خالي کند و بر اين اساس معتقدند حريري نبايد انتخابات آينده مجلس را رهبري کند. با توجه به مخالفت هاي موجود  با جانشيني «بهاء حريري»، برادر سعد، سعودي ها به فکر جايگزين ديگري از بين شخصيت هاي المستقبل هستند.

در اين ميان اطرافيان بن سلمان در جواب درخواست حل فوري بحران، وعده راه حل بعد از چند روز يا حتي يک هفته ديگر را مي دهند و به همين دليل  فرانسوي ها به اين فکر افتاده اند که شايد جز آمريکايي ها طرف ديگر نتواند با سعودي ها در اين باره صحبت کند.

يمن، محور درخواست هاي سعودي

همچنين سعودي ها از حريري مي خواهند مسئوليت بسيار بزرگ «تغيير سياست هاي حزب الله در منطقه» را به عهده بگيرد و فکر مي کنند لبنان بايد حزب الله را وادار کند تا کارشناسانش را از يمن خارج کرده و هر نوع کمک سياسي و رسانه اي و نظامي به انصارالله در داخل و خارج يمن را متوقف کند و در اين خصوص به اخراج نمايندگان جنبش انصارالله از لبنان نيز اشاره دارند.

احساس شکست و نااميدي عربستان

بايد در نظر داشت که ناکام ماندن عربستان در تحقق نقشه خود در هفته اول بعد از استعفاي حريري، رياض را در وضعيت شکست و نااميدي قرار داده به ويژه اينکه «سيد حسن نصرالله» دبير کل لبنان در سخنراني اخير خود به هيچ عنوان حاضر نشد درباره موضع حزب الله درباره يمن وارد بحث شود.
سعد حريري نخست وزير لبنان روز شنبه 13 آبان (چهارم نوامبر) به طور غيرمنتظره از عربستان استعفاي خود را از نخست وزيري اعلام کرد.