مدت‌هاست که در رسانه‌ها افشا شده که «ديويد پترائوس» رئيس وقت سيا در سال 2012 به کاخ سفيد پيشنهاد کرده بوده که تسليح و آموزش مخالفان دولت سوريه افزايش يابد تا فشار بر رئيس‌جمهور سوريه بيشتر شود. با اين حال کتابي که قرار است روز سه‌شنبه منتشر شود، از اين هم فراتر رفته و به نقل از يکي از عوامل سابق سيا نوشته است که مقامات ارشد اين سازمان براي يک طرح چند لايه که کنار رفتن اسد از قدرت را مهندسي مي‌کرد، فشار مي‌آورده‌اند. 

«داگ لاکس» افسر سابق سيا در مصاحبه با ان‌بي‌سي تشريح کرده است که چطور يک سال را در خاورميانه براي ديدار با گروه‌هاي مسلح مختلف سوري و افسران اطلاعاتي از کشورهاي متحد آمريکا صرف کرده است. لاکس که تا حدي زبان عربي هم مي‌داند، مي‌گويد او در چشم و گوش ميداني کارگروه سوريه سازمان سيا در منطقه بوده است. 

وي که اصالتي هندي دارد و در سال 2005 به سياه پيوسته، مي‌گويد او طرح عملياتي نوشته که شامل تمام اجزا لازم براي کنار زدن اسد بوده است. او اجازه تشريح اين طرح را ندارد، اما در کتابش نوشته است که برنامه طراحي شده از سوي او، در واشنگتن هم حمايت‌هايي را جلب کرد. مقامات مافوق وي، يعني سران کارگروه سوريه در سيا، به صورت مداوم اعضاي کميته‌هاي اطلاعاتي کنگره را در مورد يافته‌ها و اطلاعات جمع‌آوري شده از سوي لاکس، توجيه مي‌کرده‌اند. 

يک مقام اطلاعاتي سابق بلندپايه آمريکايي گفته است که طرح مد نظر لاکس، که از سوي بسياري ديگر از اعضاي کارگروه سوريه سيا هم مورد حمايت بوده، در طرح نهايي که به اوباما ارائه شده است، اثر جدي داشته است. 

با اين حال، به ادعاي لاکس رئيس‌جمهور آمريکا که بايد شخصا تمامي عمليات‌هاي مخفي سيا را تائيد کند، چراغ سبز اجراي اين طرح را نداده است. کاخ سفيد و سيا از اظهار نظر در مورد اين ادعا ان‌بي‌سي خودداري کرده‌اند. 

لاکس مي‌گويد کاخ سفيد و سيا «از ابتدا تصريح کرده بودند که هدف کارگروه سوريه يافتن راهي براي کنار زدن رئيس‌جمهور اسد از قدرت است. ما 50 گزينه خوب براي تسهيل اين کار ارائه کرديم. طرح عمليات من هم اين‌ها را به صورت سياه و سفيد دسته‌بندي کرد، اما رهبري سياسي... حتي براي اجراي يکي از آن‌ها هم چراغ سبز نداد.»

پترائوس که همواره از حاميان کنار زدن اسد از قدرت بوده، مدعي است که چنين کاري از شکل‌گيري داعش، بحران پناهجويان و تشديد درگيري‌ها در سوريه جلوگيري مي‌کرد. اين در حالي است که اساسا همين تلاش قدرت‌هاي خارجي براي تغيير نظام سوريه و ارسال سلاح به داخل اين کشور بود که به آغاز بحران در سوريه منجر شد. 

شبکه ان‌بي‌سي به نقل از مقامات سابق دولت آمريکا نوشته است که طرح‌هاي پيشنهاد شده، تنها شامل تقويت بيش از پيش مخالفان نبوده، بلکه به عنوان يکي از گزينه‌ها رشوه داده به مقامات دولت سوريه براي کنار زدن اسد بوده است. حاميان اين طرح مدعي بودند که با چنين کاري مي‌توان به نحوي مسالمت‌آميز به بحران در سوريه پايان داد. 

لاکس بعد از بي‌نتيجه ماندن طرح‌هايش و همچنين بروز اختلافات ديگر، از سازمان سيا استعفا داده است. 

اندکي بعد، اوباما با يکي از طرح‌هاي سيا براي تسليحات و آموزش مخالفان سوري موافقت کرد. اين طرح که از طرح پيشنهاد پترائوس ضعيف‌تر بود، نهايتا نتيجه‌اي در ميدان نبرد نداشت و شکست خورد. 

لاکس که خود حامي اجراي طرح حمايت از مخالفان سوري بوده، حالا مي‌گويد بعيد است که اگر آن طرح هم اجرا مي‌شد، مي‌توانست مانع رشد گروهي چون داعش باشد. وي مي‌گويد: «هيچ ميانه‌رويي آنجا نبود.»

منبع:فارس