به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از شبکه اطلاع رساني راه دانا به نقل از فارس «باراک اوباما» رئيس‌جمهور آمريکا پنج‌شنبه شب (به وقت واشنگتن) در يک کنفرانس تلفني، با گروه‌هاي حامي توافق هسته‌اي گفت‌وگو کرد. وي در اين اظهارات که با اتهام‌زني‌هاي گسترده عليه ايران همراه بود، به نقش پول در مخالفت کنگره به توافق اذعان کرد و از حاميانش خواست به وي در رويارويي با کنگره کمک کنند.
اين يک توافق خوب است
وي در ابتداي اظهاراتش گفت: «در سال 2008 بسياري از افراد در پاسخ به جنگ عراق و تصميماتي که منجر به يک اشتباه بزرگ راهبردي براي ايالات متحده شد، فعال بودند. آن زمان که من نامزد رياست‌جمهوري شده بودم، سياست خارجي يکي از موضوعات مهم بود و من هم مواردي را تبيين کردم. من گفتم مهم است که ما نه فقط به جنگ عراق پايان دهيم، بلکه به طرز فکري که ما را به جنگ عراق کشاند، پايان دهيم.»
اوباما افزود: «من گفتم که ما هيچ وقت نبايد از اينکه از موضع قدرت براي يافتن راهکارهاي ديپلماتيک براي چالش‌هاي بزرگ سياست خارجي تلاش کنيم، بهراسيم. من گفتم که من در حمايت از امنيت اسرائيل، بزرگترين متحدامان در منطقه، ترديد نخواهم کرد. من همچنين گفتم که يکي از اولويت‌هاي من در سياست خارجي، کسب اطمينان از تمرکز مجدد بر مسئله عدم اشاعه و تسليحات کشتار جمعي، به خصوص تسليحات هسته‌اي است.»
وي ادامه داد: «در کاري که ما در اين چند سال انجام داديم، همه اين موارد لحاظ شد. اما هيچ وقت به اندازه توافق تاريخي‌اي که اخيرا بين ايران و کل جامعه جهاني به دست آمد، همه اين موضوعات با قدرت اعمال نشد؛ جامعه جهاني که ما آن را به شکلي نظام‌مند بسيج کرديم تا ايران را پاي ميز آورده و از عدم دستيابي اين کشور به بمب اطمينان کسب کنيم.»
رئيس‌جمهور آمريکا افزود: «بسياري از شما اين مسئله را از طريق رسانه‌ها دنبال کرده‌ايد، اما من هم مي‌خواهم براي شما تشريح کنم که چرا اين توافق تا اين حد حائز اهميت و اينکه چرا من معتقدم که اين بهترين گزينه از جمع جايگزين بد نيست، بلکه يک توافق خوب است که بايد به آن افتخار کنيم و اهداف مهم امنيتي را نه فقط براي ايالات متحده، بلکه براي متحدانمان و جهان، از جمله اسرائيل تامين مي‌کند.»
بازرسي‌ها مدت‌ها پس از من، رئيس‌جمهور بعدي و رئيس‌جمهور بعد از او ادامه دارد
اوباما ادامه داد: «بگذاريد دقيق برايتان تشريح کنم که اين توافق چه مي‌کند. اين توافق چهار مسير اصلي ايران براي رسيدن به يک سلاح هسته‌اي را قطع مي‌کند. براي ده سال ابتدايي، اين توافق به ميزان قابل توجهي برنامه هسته‌اي ايران را محدود مي‌کند، به همين جهت ما همواره کاملا خواهيم دانست که آن‌ها دارند چه مي‌کنند.»
وي افزود: «تاسيسات زيرزميني را که بستنشان از راه‌هاي ديگر احتمالا شدني نبود را مي‌بندد. تاسيساتي را که مي‌شد از آن براي توليد پلوتونيوم استفاده کرد، به نحوي تغيير مي‌دهد که ما اطمينان مي‌يابيم که ديگر نمي‌شود از آن براي توليد مواد هسته‌اي استفاده کرد. ايران را ملزم مي‌کند که ذخاير اورانيوم غني‌شده خود را به ميزان 98درصد کاهش دهد. همچنين رژيمي بي‌سابقه راستي‌آزمايي و بازرسي‌ها ايجاد مي‌کند که امکان نظارت 24 ساعته در هفت روز هفته از تمام تأسيسات هسته‌اي اعلام‌شده آن‌ها و همچنين خط توليد آن‌ها، از معادن اورانيوم تا کارگاه‌هاي توليد سانتريفيوژ، که براي غني‌سازي اورانيوم به آن نياز است، تا کل مسير تا انتها، را ايجاد مي‌کند.»
رئيس‌جمهور آمريکا ادامه داد: «براي 5 سال پس از آن هم، ايران ملزم مي‌شود که تمام ذخاير خود را به خارج منتقل کند و در طول اين مدت، تحقيقات و توسعه‌اي که ايران مي‌تواند در زمينه توان هسته‌اي انجام دهد، کاملا محدود خواهد بود. در سال‌هاي پس از آن هم، ايران تحت شديدترين بازرسي‌ها در تاريخ خواهد بود. تحت اين توافق، ايران هيچ‌گاه نخواهد توانست به سلاح هسته‌اي دست پيدا کند. اين کشور، هرگز مجاز به توان هسته‌اي تسليحاتي نخواهد بود.»
وي افزود: «و بازرسي‌ها و راستي‌آزمايي‌هاي تعبيه‌شده، نه مدت‌ها پس از رياست‌جمهوري من، بلکه مدت‌ها پس از رئيس‌جمهور بعدي و رئيس‌جمهور بعد از او، ادامه خواهد داشت. در مقابل، ما تحريم‌هايي را که به طرزي نظام‌مند با کمک متحدانمان در کنار هم قرار داديم را رفع مي‌کنيم. به اين ترتيب، ايران به دلارهايي که در خارج از اين کشور بلوکه شده بود، دسترسي پيدا مي‌کند. اقتصاد ايران تا حدي به واسطه تحريم‌ها به شدت تضعيف شد و اکنون به دليل تحريم‌ها، از رکود رنج مي‌برد.»
اوباما سپس مدعي شد: «حتي با رفع تحريم‌ها، آن‌ها براي رسيدن به جايي که اگر تحريم‌ها اصلا نبود مي‌رسيدند، 20 تا 22 سال زمان مي‌خواهند. حالا شما خارج از اينجا استدلال‌هاي مختلفي مي‌شنويد که چرا اين "يک توافق بد است"، آن هم از کساني که رک بگويم، با هر توافقي که با ايران مي‌شد، مخالف مي‌بودند.»
مخالفان توافق 20 ميليون دلار خرج کردند
وي افزود: «بخشي از آنچه مي‌شنويد، ناشي از 20 ميليون دلاري است که براي لابي عليه اين توافق، صرف آگهي‌هاي تلويزيوني شده است و بخشي هم از سوي همان ستون‌نويسان و مقامات دولتي سابق که ما را به جنگ با عراق کشاندند و حالا هم دقيقا همان ادعاهايي را مطرح مي‌کنند که در سال 2002 و 2003، در مورد عراق مطرح مي‌کردند.»
رئيس‌جمهور آمريکا ادامه داد: «خوب، شما اولا مي‌شنويد که ايران تقلب خواهد کرد. احتمالش هست، چون اين توافق نه بر اساس اعتماد، بلکه بر اساس راستي‌آزمايي است. رژيم ايران هم در واقع يک دين‌سالاري بي‌رحم، ضدآمريکا و ضداسرائيل است که هلوکاست را انکار مي‌کند، از نايبان تروريست خود حمايت کرده و در منطقه دست به اقدامات ثبات‌زدا مي‌زند. ممکن است که آن‌ها تلاش کنند که حقه بزنند، اما به واسطه اين توافق، ما به شکلي به مراتب موثرتر از وضعيت بدون توافق، قادر خواهيم بود که مچ آن‌ها را بگيريم.»
ايران دسترسي‌هاي لازم را ندهد، مي‌توان تحريم‌ها را بازگرداند
اوباما افزود: «هزينه حقه زدن، بسيار بالا خواهد بود. ما ساختاري ايجاد کرده‌ايم که اگر آن‌ها فريبکاري کنند، ما مي‌توانيم به صورت يکجانبه، تمام تحريم‌هايي را که حالا هستند، بازگردانيم و آن وقت اقتصاد ايران بار ديگر به شدت تضعيف خواهد شد.»
وي ادامه داد: «شما مي‌شنويد که مي‌گويند بازرسان آنقدر سريع دسترسي نخواهند يافت که بتوانند متوجه فريبکاري شوند. اما ساختاري که در نظر گرفته شده، به نحوي است که ما مي‌توانيم بر هر نوع مخالفتي که ايران ممکن است با دسترسي به هر سايتي، اعلام‌شده يا اعلام‌نشده، داشته باشد، غلبه کنيم و اگر آن‌ها همکاري نکردند، آن وقت باز هم ما در موضعي خواهيم بود که تحريم‌ها را سرجايشان بازگردانيم.»
اوباما افزود: «خلاصه کلام اينکه، در طول اجراي اين توافق، حقه زدن براي ايران کاري بسيار دشوار خواهد بود و ما تقريبا قطعا به سرعت متوجه خواهيم شد و قادر خواهيم بود که جرايم عليه آن‌ها را مجددا اعمال کنيم.»
پس از 15 سال، براي اقدام نظامي موقعيت بهتري خواهيم داشت
وي ادامه داد: «اين استدلال را هم مي‌شنويد که خوب توافق براي 15 سال اول خوب است، اما بعد از 15 سال، آن‌ها تمام اين سانتريفيوژها را خواهند داشت و در موضعي خواهند بود که مي‌توانند تمام بازرسان را بيرون کنند، حقه بزنند و به صورت بالقوه به سرعت به سمت بمب حرکت کنند. اين درست است که پس از 15 سال آن‌ها مي‌توانند يک برنامه صلح‌آميز هسته‌اي داشته باشند و اينکه به واسطه ماهيت برنامه‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي، آن‌ها در مقايسه با امروز ظرفيت غني‌سازي به مراتب بيشتري خواهند داشت.»
اوباما افزود: «اما مشکل اين منطق اين است که اگر اين توافق نبود، ما همين زمان گريز را 6 ماه ديگر يا يکسال ديگر شاهد بوديم. بنابراين، سخت است استدلال کنيم که بهتر است ما 6 ماه ديگر در موقعيتي قرار بگيريم که براي جلوگيري از دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي مجبور به استفاده از نيروي نظامي شويم، به جاي 15 سال ديگر و آن هم پس از آنکه ما رژيم بازرسي و راستي‌آزمايي ايجاد کرده‌ايم و هرآنچه لازم است را از برنامه هسته‌اي ايران مي‌دانيم. (آن زمان) هر رئيس‌جمهوري اگر لازم باشد که براي جلوگيري از دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي دست به اقدام نظامي بزند، در موقعيت به مراتب بهتري خواهد بود.»
وي ادامه داد: «مي‌شنويد که گفته مي‌شود که آن‌ها به پول قابل توجهي دست مي‌يابند و اينکه ممکن است ايران تروريسم و فعاليت‌هاي ثبات‌زداي بيشتري در منطقه انجام دهد. ترديدي نيست که بخشي از پولي که آن‌ها دريافت مي‌کنند، احتمال صرف اهداف نظامي مي‌شود، اما به ياد داشته باشيد که بودجه نظامي ايران 15 ميليارد دلار است، اما مال ما بيش از 500 ميليارد دلار است. بودجه نظامي متحدان ما در خليج (فارس) 150 ميليارد دلار، يا 10 برابر بودجه ايران است. ما اين توان را خواهيم داشت که ايران را از حمله با تسليحات متعارف به متحدانمان بازداريم. خطر اين است که آن‌ها به سلاح هسته‌اي دست پيدا کنند، که اين دقيقا چيزي است که اين توافق از آن جلوگيري مي‌کند.»
توافق هسته‌اي، به معني پايان رويارويي با ايران نيست
رئيس‌جمهور آمريکا افزود: «سومين چيزي که مي‌شنويد، اين است که اين توافق به ايران مشروعيت بخشيده و ما را از اقدام متقابل در برابر کارهايي که آن‌ها مي‌کنند، مثلا حمايت مالي و تسليحاتي از حزب‌الله، بازمي‌دارد. اما در واقع، هيچ چيزي در اين توافق وجود ندارد که ما را از رويارويي قدرتمند با رفتارهاي غيرهسته‌اي ايران که بر خلاف منافع ما يا متحدانمان است، بازدارد. به عنوان نمونه، ما طبق اين توافق، قادر خواهيم بود بر اساس اختيارات بين‌المللي که از ميان نمي‌روند، با تسليح حزب‌الله مقابله کنيم.»
اوباما ادامه داد: «حالا کاري که از اين پس بايد انجام دهيم، ارتقاي ظرفيت دوستان و متحدانمان در منطقه و ارتقاي امنيت است، چراکه رک بگويم، ايران توانسته بسياري از اين ممنوعيت‌هاي بين‌المللي را در حالي که اجرايي بودند، دور بزند. بنابراين، مسئله اين نيست که اين اختيارات از ميان مي‌رود، بلکه اين است که ما بايد به همکاري با متحدانمان در منطقه بپردازيم.»
دست کشيدن ايران از برنامه هسته‌اي، توهم است
رئيس‌جمهور آمريکا افزود: «بنابراين، خلاصه مطلب اينکه هر استدلالي که عليه اين توافق مطرح مي‌شود، يا غيردقيق است و يا اينکه در آن فرض شده است که اگر قرار بود مذاکره کنيم، بايد به توافقي مي‌رسيديم که در آن ايران هرگونه توانمندي حتي براي برنامه صلح‌آميز هسته‌اي را کنار بگذارد. در دنياي خيالي، اين (گزينه‌اي) ارجح بود. اما در دنياي واقعيت، هيچ کارشناس يا تحليلگر سياست خارجي وجود ندارد که بگويد ايران که تا اين حد مفتخر (از توان هسته‌اي است)، با آن موافقت مي‌کند. در دنياي واقعي، اين توافقي که اهداف را محقق مي‌کند. و اگر هم مي‌شنويد که کساني مي‌گويند ما بايد به توافقي بهتر مي‌رسيديم، بايد از آن‌ها بپرسيد که دقيقا منظورتان چيست؟»
وي ادامه داد: «اگر منظورشان اين است که ايران بايد هرگونه خواسته‌اي براي فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي را کنار بگذارد، بايد به آن‌ها گفت که ايران اين کار را نمي‌کند و تنها راه دستيابي به آن، اين است که خود را طرزي فعال براي رفتن به جنگ آماده کنيم.»
اوباما افزود: «برخي اعلام مخالفت مي‌کنند و مي‌گويند انتخاب‌هايي که رئيس‌جمهور ارائه مي‌کند، نادرست است و الزاما نيازي به جنگ نيست و ما مي‌توانيم آنقدر به تحريم‌هايي که حالا هستند ادامه دهيم تا نهايتا آن‌ها دست دراز کرده و خواستار کاهش تحريم‌ها شوند. اما واقعيت اين است که دليل اثرگذاري تحريم‌ها اين بود که تمام جامعه جهاني پشت سر ما بود. جامعه جهاني به اين دليل از ما حمايت کرد که ما به آن‌ها گفتيم، من به آن‌ها گفتم که ما نسبت به رسيدن به راهکاري ديپلماتيک جدي هستيم و اين راهي براي جلوگيري از جنگ است و به اين خاطر که آن‌ها باور داشتند که ما براي رسيدن به راهکار ديپلماتيک جدي هستيم، آن‌ها حتي به قيمت هزينه‌‌هاي زيادي که برايشان داشت، به خصوص به اين دليل که آن‌ها به نفت ايران نياز داشتند، با درک اين که ما با حسن نيست مذاکره مي‌کنيم، در کنار ما قرار گرفتند.»
توافق رد شود، در دنيا بي‌اعتبار مي‌شويم
رئيس‌جمهور آمريکا ادامه داد: «جهان حالا به اين نتيجه رسيده است که ما با اهدافمان دست يافته‌ايم و در سرتاسر جهان در حمايت از اين توافق، تقريبا اجماع نظر وجود دارد؛ متحدان سنتي ما نظير بريتانيايي‌ها، فرانسوي‌ها، آلماني‌ها، ژاپني‌ها، کره جنوبي‌ها و استراليايي‌ها و حتي رقبا و در مواردي دشمنان ما، روسيه، چين و ديگران.»
وي افزود: «در نتيجه، اگر ما حالا توافقي را رد کنيم که خودمان مذاکره کرديم و به دنيا براي حمايت از آن فشار آورده‌ايم و 95درصد دانشمندان هسته‌اي و کارشناسان منع اشاعه و اکثريت سفراي سابق، هم دموکرات و هم جمهوري‌خواه، و هرکسي که نحوه عملکرد رژيم ايران و ماهيت آن برنامه هسته‌اي را بداند (از آن حمايت مي‌کند)، در برابر اجماع تمام اين افراد، متحدانمان، دوستانمان و کساني که بيش از همه اين موضوعات اطلاعات دارند، از جمله ارنست مونيز وزير انرژي من که متخصص فيزيک هسته‌اي از دانشگاه ام‌آي‌تي است، کنگره به دلايل سياسي اين توافق را رد کند، نه فقط بهترين موقعيتمان را در کسب اطمينان از عدم دستيابي ايران به سلاح هسته‌اي از دست مي‌دهيم، بلکه ظرف 3 ماه، 6 ماه يا يکسال، خود را با چشم‌انداز توسل به اقدام نظامي براي جلوگيري از دستيابي آن‌ها به توان هسته‌اي مواجه خواهيم ديد يا دستکم خود را در موقعيت انزواي کامل از جهان خواهيم يافت که هيچ اعتباري براي انجام هرگونه مذاکره براي توافقات بين‌المللي نخواهيم داشت، چراکه همه تصور خواهند کرد که دولت آمريکا، در کنگره و اينجا در واشنگتن، به خاطر مسائل سياسي کنار زده مي‌شود.»
در برابر ميلياردرهايي که کنگره را تحت فشار قرار مي‌دهند، قدرت چنداني ندارم
اوباما افزود: «بنابراين، ريسکي بيش از اين وجود ندارد. پس، حالا که وارد تابستان مي‌شويم، چالشي که براي همه شما وجود دارد، اين است که بايد فعال‌تر شويد و به نحوي رسا، فعال و مطلع، شروع کنيد به رساندن صداي خود به اعضاي کنگره، چراکه لابي‌اي که در سوي ديگر (از سوي مخالفان توافق) انجام مي‌گيرد، آتشين، با حمايت مالي بالا و خستگي‌ناپذير است. در نبود صداي شما، شاهد خواهيد بود همان نيروهايي که ما را به جنگ عراق بردند، فرصتي تاريخي را از ما گرفته و ما را به مسير بالقوه رويارويي نظامي بازمي‌گردانند.»
وي ادامه داد: «واقعيات طرف ماست و من هيچ وقت تا اين حد نسبت به يک تصميم سياسي مطمئن نبوده‌ام. اما اگر همه شما مشارکت نکنيد و فعال نباشيد، سياست دشوار خواهد بود.»
اوباما افزود: «در مورد جنگ عراق، ناراحتي من از اين بود که مخالفان صداي بلند مخالفت خود را ديرهنگام به گوش ديگران رساندند، نه قبل از آن. حالا شما رئيس‌جمهوري داريد که طرف شماست و به کسب اطمينان تقويت منع اشاعه، تقويت امنيت ايالات متحده و اسرائيل، تقويت ديپلماسي و تغيير چارچوب ذهني جنگ، اهميت مي‌دهد. اما با وجود توان گسترده‌اي که من دارم، اما اين کافي نيست و نمي‌توان کار چنداني در برابر حاميان بزرگ مالي احزاب سياسي، سفارش‌دهندگان تبليغات تلويزيوني، ميلياردرهايي که با خرسندي از کمپين‌هاي انتخاباتي حمايت مي‌کنند و اعضاي کنگره، حتي اعضاي خوب آن را تحت فشار قرار مي‌دهند، انجام داد. اگر آن‌ها صداي شما را نشنوند، ممکن است اين فرصت از دست برود.»
وي ادامه داد: «بنابراين، از هرکسي که در آن سوي خط است، مي‌خواهم که فعال شود و منتظر نماند. همين حالا، مخالفان اين توافق به دفاتر کنگره سرازير شده‌اند و همين حالا 20 ميليون دلار تبليغ در حوزه‌ها (انتخابي) هستند و آن‌ها (نماينده‌هاي کنگره) دارند اين را احساس مي‌کنند. وقتي من با اين اعضاي کنگره ديدار مي‌کنم، آن‌ها واقعا منطق مخالفان را قبول ندارند، اما آن‌ها کم کم تغيير موضع مي‌دهند، شروع به تغيير موضع مي‌کنند چون فشار سياست را احساس مي‌کنند.»
رئيس‌جمهور آمريکا افزود: «و شما بايد با آن‌ها مقابله کنيد، آن هم با بيان واقعيات. خبر خوش اينکه، نيازي نيست شما چيزي را تحريف کنيد، بلکه بايد مطلع باشيد. و نهايتا واقعيت آشکار مي‌شود، مشروط بر اينکه شما به انتقال آن کمک کنيد، من به تنهايي نمي‌توانم اين کار را انجام دهم.»
وي ادامه داد: «شما اين شانس را داريد که با اثرگذاري در اين روند، تاريخ‌ساز باشيد، بنابراين، عقب ننشينيد و منتظر نمانيد. ما حالا به نقش شهروندي شما نياز داريم.»