گراني در همه جا خودش را به هر نوعي که توانسته نشان داده است. براي مردم عادي گراني علاوه بر اينکه در مسکن، اجاره بها و خودرو حسابي عرض اندام کرده در سفرهها نيز بيتاثير نبوده به طوري که در اين يکي دو ساله شايد خيلي از خانوادهها باشند که برخي از مواد غذايي از جمله لبنيات را از سبدغذاييشان حذف کردهاند.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، تورم ?? درصدي روي بسيار از خانوادهها تاثير سو گذاشته و آنها را مجبور کرده علاوه بر اينکه در پول آب، برق و گازشان صرفه جويي کنند در خورد و خوراک هم کمي دست به صرفه جويي بزنند. اگر کمي با قشر متوسط جامعه هم صحبت شويد خواهيد ديد که بخش اعظمي از آنها قيد ميوه، سبزيجات، لبنيات و حتي گوشت قرمز و ماهي و در برخي موارد مرغ را هم زدهاند که در اينجا آنچه که باعث نگراني ميشود سلامت جامعه در چند سال آينده خواهدبود.
وضعيت بحراني است
بيش از ?? درصد هزينه هر خانوار طي سال صرف تهيه مواد خوراکي ميشود و براي همين تغيير قيمت در اين بخش براي تمامي دولتها اهميت زيادي دارد و دولت به هر ترتيبي نبايد اجازه دهد امنيت غذايي خانوارهاي ايران در اثر افزايش قيمتها به مخاطره بيافتد. دو سال پيش بانک مرکزي بدون هيچ گونه توضيح و توجيهي از ارائه گزارش هفتگي خود از قيمت اقلام خوراکي در پايتخت خودداري کرد. اين گزارش تنها منبع رسمي در انتشار قيمتهاي جاري اقلام خوراکي است که توسط نهادهاي آماري کشور منتشر ميشود؛ اما بالاخره بانک مرکزي بعد از ? ماه در فروردين ?? به ارائه گزارشي پرداخت که در آن هزينه ناخالص خانوارهاي شهر طي سال ?? (اولين سال اجراي هدفمندي) نسبت به سال ?? معادل ?? درصد افزايش را گزارش داده است، اين افزايش قابل پيش بيني بود اما آنچه بايد از سوي برنامه ريزان به عنوان يک زنگ خطر تلقي شود تاثير منفي اين افزايش هزينهها بر روي تغذيه و امنيت غذايي خانوارهاي ايراني باشد.
در پي شکسته شدن سکوت بانک مرکزي در سال ?? نيز گزارش بررسي بودجه خانوارهاي ايراني در سال ?? منتشر شد. در اين گزارش بانک مرکزي در اولين سال اجراي هدفمندي، ميزان سرانه مواد غذايي در ميان شهر نشينان را به پايينترين ميزان طي ?? سال اخير نشان داده است. افت مصرف مواد غذايي خانوار در سال ?? در مقايسه با سال ?? (قبل از آغاز هدفمندي) معادل ??. ? درصد کاهش پيدا کرده و با توجه به بعد خانوارهاي شهري، سرانه مصرف مواد غذايي نيز در اين سال با ? درصد کاهش نسبت به سال ?? به پايينترين سطح خود طي ?? سال اخير رسيده است.
مصرف تن ماهي و ماکاروني اصلا هم بد نيست
با وجود اينکه تا قبل از گرانيها هم سرانه مصرف خيلي از مواد غذايي ضروري در ايران، از استاندارهاي جهاني بسيار پائينتر بود با افزايش گرانيها نيز موجب شده است که مردم باز هم از استاندارهاي جهاني پايينتر بيايند و قيد برخي از موادغذايي را بزنند و به سراغ غذاهايي بروند که ارزش غذايي کم و قيمت پاييني دارند. ماکاروني، کنسروها و تن ماهي از جمله اين غذاهايي است که مردم به جاي استفاده از لبنيات، سبزيجات و گوشت مصرف ميکنند. اين در حالي است که وقتي از مسئولان علت گرايش به سمت اين نوع مواد غذايي پرسيده ميشود اين اتفاق را آنچنان معضل بزرگي نميدانند و ميگويند به عنوان مثال ماکاروني و مصرف زياد آن اصلا هم بد نيست. در همين خصوص دبير کل کانون انجمنهاي صنفي صنايع غذايي ايران ميگويد: «افزايش مصرف اقلامي مثل ماکاروني پديده کاملا مثبتي است. سرانه مصرف سالانه ماکاروني در کشور ما بين ? تا ? کيلوگرم است در حالي که سرانه جهاني آن ?? کيلوگرم است. به نوعي اين بخش توسعه پيدا کرده و با غني سازيهايي که اخيرا در توليدات اين بخش صورت گرفته مشکلي براي مصرف کنندگان پيش نميآيد. ضمن اينکه با حمايتهايي که دولت از گندم ميکند، قيمت ماکاروني هم خيلي افزايش چشمگيري پيدا نکرده و جايگاه بهتري در سبد غذايي خانوارهاي پيدا کرده است» ابوالحسن خليلي در خصوص مصرف کنسروها و تن ماهي ميگويد «افزايش مصرف تن ماهي را از يک ديدگاه ميتوان مثبت ارزيابي کرد و از سوي ديگر منفي. اگر به لحاظ افزايش سرانه مصرف محصولات دريايي در نظر بگيريم اين يک اتفاق مثبت محسوب ميشود و اگر اين به معني روي گرداني مردم از مواد پروتئيني ديگر باشد يک اتفاق منفي تلقي ميشود»
اقدامهايي براي افزايش مصرف لبنيات
اخبارها حاکي از کاهش ?? درصدي مصرف شير در کشور است به گونهاي که دبير کانون انجمنهاي صنفي صنايع غذايي ايران با هشدار در اين باره ميگويد: «با توجه به اينکه مصرف شير و لبنيات براي کودکان و سالمندان ضرورت دارد، دولت بايد از اين بخش بيشتر حمايت کند. سرانه مصرف سالانه شير در کشور ما بين ?? تا ?? کيليوگرم است که با استاندارد جهاني ???-??? کيلوگرم فاصله زيادي دارد. براي جبران اين فاصله دولت ميتواند از راهکارهايي مثل توزيع شير مدارس استفاده کند يا اگر بنا بر آزادسازي قيمتهاست از عرضه کالاهايي مثل شير و ماست کم چرب حمايت شود به جاي آنکه يارانهها به توليد خوراکيهاي لوکس اختصاص يابد از شير خام حمايت شود که خيلي از اقشار از آن استفاده نميکنند. ضمن اينکه مجلس شوراي اسلامي قبلا قانون حمايت از اقشار آسيب پذير تحت حمايت کميته امداد، بهزيستي و تامين اجتماعي را تصويب کرده بود که ميتوان با برنامههاي حمايتي مثل يارانه غير نقدي و بُن کالاهاي ضروري به دست اين اقشار رساند»
منبع:افکار