به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، در بخش دوم مصاحبه تفصيلي با "اوميت يارديم" سفير ترکيه در ايران، وي به سوالاتي در مورد تحولات سوريه و همکاري ترکيه و ايران در راستاي حل بحران اين کشور پاسخ داد.
ايران و ترکيه مواضع مشترکي در مورد سوريه دارند از جمله اينکه بحران اين کشور تنها از طريق سياسي قابل حل است، ترکيه تا کنون چه گام هايي را در اين راستا برداشته است؟
مسئله سوريه تنها موضوع مورد نگراني ترکيه و ايران نيست، بلکه مسئله تمام منطقه و جهان اسلام است. اين بحران انساني بسيار مهم و حل آن از ضروري ترين مسائل امروز است. درگيري ها در سوريه موجب کشته شدن دهها هزار نفر، بي خانمان شدن ميليون ها نفر و مهاجرت صدها هزار نفر از جمله پناهنده شدن هفتصد هزار نفر به ترکيه شده است. در عين حال جنگ آثار مخربي بر صنايع، تاسيسات زيربنايي و زيرساخت هاي سوريه داشته و ميراث تاريخي و فرهنگي اين کشور را از بين برده است.
ترکيه نيز همانند ايران حل مسئله سوريه را بسيار مهم و حائز اهميت مي داند. ما خواهان برقراري صلح و امنيت و پايان درگيري هاي نظامي در منطقه که سوريه بخش بسيار مهمي از آن است، هستيم. در اين راستا ايران و ترکيه تلاش هاي خود را به کار بسته اند. در واقع اين دو کشور مي توانند نقش مهمي در حل بحران سوريه ايفا کنند چرا که دو کشور هم منطقه بوده و مستقيما از مسئله سوريه متاثر مي شوند. اين موضوع در ديدارهاي اخير مقامات ايران و ترکيه مورد تاکيد قرار گرفته است.
هر دو طرف در اين موضوع اتفاق نظر دارند که حل بحران سوريه از طريق نظامي غيرممکن بوده و بايد در اسرع وقت از طريق راه حلي سياسي حل شود. در اين ميان ايران و ترکيه به نوبه خود سهم مهمي دارند و به تلاش در اين راستا ادامه مي دهند. هر چند ايران و ترکيه تا کنون توافق خاصي در مورد سوريه نکرده اند، اما گفتگوها براي دستيابي به چنين توافقي در جريان است و هر دو طرف مي کوشند اين مهم به واقعيت بپيوندد. ترکيه و ايران در مورد لزوم اعلان آتش بس در سوريه در اسرع وقت تاکيد دارند که از جمله گام هاي بسيار مهم براي حل بحران است. اين موضوعات مورد توجه هر دو طرف در نشست بين المللي که قرار است در ماه ژانويه در ژنو برگزار شود، قرار دارد.
آيا ترکيه براي نشست ژنو ? طرح ويژه اي در دستور کار و يا موضع خاصي دارد؟
طبيعي است که ترکيه در نشست ژنو ? حضور پر رنگي خواهد داشت و مواضع خود را بيان خواهد کرد. ژنو ? در ادامه کنفرانس بين المللي سوريه در سال گذشته بوده و براي تعيين چارچوب کلي و نقشه راه براي آينده اين کشور نقشي اساسي دارد. در اين نشست نه تنها ترکيه بلکه تمام کشورهاي شرکت کننده با طرح هاي خود حضور مي يابند تا براي حل بحران سوريه به يک موضع واحد برسند. تلاش بر اين است که اين نشست گام مهمي براي دستيابي به اين هدف باشد و به همين دليل هيچ کشوري نمي تواند ادعا کند که به تنهايي راه حلي براي بحران سوريه دارد. نشست ژنو ? به شکل مشترک مي تواند برنامه اي براي پايان بحران طولاني سوريه ارائه کند.
موضع ترکيه در مورد فعاليت گروههاي وابسته به القاعده در جنگ داخلي سوريه چيست؟
پيدايش تروريسم در سوريه از زمان آغاز درگيري هاي نظامي در اين کشور در طول نزديک به سه سال بوده است. اين در حالي است که ما پيش از اين با مسئله تروريسم در سوريه مواجه نبوديم. اما به دليل حل نشدن بحران سوريه در زماني کوتاه، پاي گروه هاي تروريستي نيز به ميدان اين درگيري ها باز شد و با گذشت زمان حضور خود را پر رنگ تر کرد. متاسفانه با طولاني شدن بحران در سوريه، تروريسم بيش از پيش قدرت مي گيرد زيرا هر جا بي نظمي و هرج و مرج باشد، زمينه براي فعاليت تروريست ها فراهم مي شود.
بنا بر اين حل بحران سوريه در حداقل زمان ممکن به حل موضوع تروريسم در اين کشور نيز کمک مي کند.
گروه هاي تروريستي از هر کشوري که باشند، جايي در سوريه ندارند. اين اصلي اساسي است که ترکيه به آن باور دارد. به نظر ما در سوريه هيچ جايي براي نيروهاي خارجي وجود ندارد. زيرا اين گروهها به دنبال اهداف خود بوده و به هرج و مرج دامن مي زنند و علاوه بر اين به فعاليت هاي تروريستي مي پردازند. ترکيه با هر گونه فعاليت تروريستي مخالف است چون خودش بيشترين ضربه را از تروريسم خورده است. ترکيه از قربانيان اصلي تروريسم است و همواره در داخل مرزهاي خود با اين معضل مبارزه مي کند. تروريسم خطري نيست که تنها براي سوريه خطرناک باشد، اين خطر براي تمام انسان ها است و مقابله با آن وظيفه اي همگاني است.
تاکيد ما بر اين است که گروههاي تروريستي و خارجي جايي در سوريه ندارند. ما همواره بر اين مسئله تاکيد داريم، همچنين اين موضوع در ديدار مقامات ترکيه با مقامات ايراني مورد گفتگو قرار گرفته است. در بحث هايي که در رابطه با سوريه و با هدف يافتن راه حلي براي پايان بحران اين کشور انجام مي گيرد، تروريسم از جمل موضوعات مهم به شمار مي رود.
آيا چندين مورد دستگيري اعضاي القاعده در ترکيه، با فعاليت هاي تروريستي در سوريه مرتبط بوده است؟
من اطلاعي در اين خصوص ندارم اما اگر ارتباطي نيز در اين ميان وجود داشته باشد، دستگيري آنها در راستاي مبارزه با تروريسم اقدام خوشايندي است. اما اينکه آيا ارتباطي بين افراد دستگير شده با گروههاي وابسته به القاعده در داخل سوريه وجود دارد، مشخص نيست. آنچه که مسلم است امروز شمار زيادي از شهروندان کشورهاي مختلف آسيايي، اروپايي و ديگر مناطق به سوريه رفته و فعاليت مي کنند، برخي از اينها مي توانند گروه هاي وابسته به القاعده باشند و يا اهداف ديگري داشته باشند. به همين دليل است که ما اعلام مي کنيم گروه هاي خارجي جايي در سوريه نداشته و نمي توانند در آينده اين کشور نقشي داشته باشند.
ترکيه مرزهاي خود را براي کمک به افراد بيگناهي که براي نجات يافتن از درگيري هاي نظامي گريخته اند، باز کرده است. در طول اين مدت صدها هزار نفر از مردم سوريه از جمله کودکان، زنان و افراد مسن به ترکيه پناه آورده و در اردوگاه هاي آوارگان اسکان داده شده اند. اين اردوگاه ها به هيچ وجه اردوگاه هاي مخفيانه اي نيست. ما بارها اعلام کرده ايم کساني که ترديدي در اين خصوص دارند مي توانند شخصا به ترکيه سفر کرده و از اين اردوگاه ها ديدن کنند. در آنجا بيمارستان، مدارس، مساجد و مراکز امداد رساني وجود دارد. حال اين که برخي رسانه ها مدعي شده اند اينها مراکز آموزش تروريست ها است.
در پاسخ به اين اتهامات ما از همه دعوت مي کنيم به اردوگاه هاي آوارگان سوري در مرزهاي ترکيه بروند و با چشمان خودشان وضعيت را ببينند و با آوارگان گفتگو کنند. اينها افراد بي پناهي هستند که از جنگ گريخته اند و ارتباطي با تروريسم ندارند. اينها تنها در ترکيه نيستند، عراق، اردن و لبنان نيز با خيل اين آوارگان مواجه هستند. در واقع کمک به اين جنگ زدگان وظيفه همه است. همانطور که ايران نيز در سالهاي جنگ عراق و افغانستان پذيراي ميليون ها پناهنده بود. وضعيت فعلي سوريه اين چنين است و ارتباط دادن فعاليت هاي تروريستي با اين اردوگاه ها با اهداف خاصي از سوي برخي رسانه ها دنبال مي شود. ما اطلاع داريم که بخشي از اين گروه هاي تروريستي از مرزهاي عراق وارد سوريه مي شوند. ترکيه و ايران براي مقابله با اقدامات تروريست ها در سوريه اتفاق نظر دارند چرا که بدون حل اين معضل، يافتن راه حل مسالمت آميز براي سوريه ممکن نيست. همچنين ما مخالف شرکت تروريست ها در کنفرانس ژنو هستيم. اينکه چه گروه هايي در اين نشست حضور خواهند داشت، دقيقا مشخص نيست اما مطمئنا گروه هاي وابسته به القاعده و تروريست ها در بين آنها حضور ندارند.
در سفر اخير وزير خارجه ترکيه به ايران، آيا مقامات دو کشور توافق ويژه اي در مورد سوريه داشته اند؟
ترکيه و ايران در مورد مسائل بنيادي مرتبط با سوريه هم عقيده اند. هر دو کشور در خصوص حل بحران سوريه موضع مشترکي دارند. اما همانطور که مشخص است در مورد آينده تحولات سوريه برخي اختلاف نظر ها وجود دارد. در ديدارهايي نيز که بين مقامات ايران و ترکيه انجام شده اين مسائل مورد گفتگو قرار گرفته است. با اين حال مسائلي که مورد توافق و تاکيد هر دو طرف است بسيار بيشتر و مهمتر از مسائلي است که بر سر آن اختلاف وجود دارد. در اين راستا گفتگو ها براي رسيدن به يک موضع واحد ادامه خواهد داشت.
منبع:مهر