به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، هومان خاکپور،فعال محيط زيست و منابع طبيعي مي‌گويد: در سال ???? عمليات حفر تونلي در منطقه حجت آباد واقع در مخزن سد تنظيمي- انحرافي زاينده‌رود و در نقطه صفر مرزي استان، به نام تونل گلاب و به منظور انتقال آب شرب مردم کاشان، آران و بيدگل با ظرفيتي معادل ?/? مترمکعب بر ثانيه شروع و در اواخر سال ???? به طول ?/?? کيلومتر به پايان رسيد. به گفته خاکپور، همه چيز در سکوت انجام گرفته بود و زماني که تونل افتتاح شد، مردم استان چهارمحال متوجه قضيه شدند. تونل به چهارمحال که رسيد به تجمع اعتراضي کشاورزان منطقه منجر شد اما کار از کار گذشته بود. متأسفانه بعد از آن زمان نه تنها کارگاه تعطيل نشد بلکه چند کارگاه ديگر نيز در منطقه فعال شدند و عمليات حفاري جديدي در امتداد تونل گلاب و به نام تونل گلاب دو به طول ?? کيلومتر و با ظرفيتي معادل ?/?? مترمکعب بر ثانيه شروع شد. به گونه‌اي که مظهر تونل در نزديکي شهر رضوان شهر قرار دارد. آن طور که هومان‌خاکپور مي‌گويد دبي آب رودخانه در خشکسالي ??مترمکعب آب در ثانيه است و در پرآبي ?? متر مکعب در ثانيه. چهار محال و بختياري
? سال است که با خشکسالي دست و پنجه نرم مي‌کند. مطالعات جهاني نشان مي‌دهد خشکسالي در ايران تا ?? سال ديگر همچنان محيط زيست ايران را آزار مي‌دهد. به عبارت ديگر هيچ اميدي به اين‌که چهارمحال و بختياري يا ساير بخش‌هايي که در معرض خشکسالي هستند، بخواهند شرايط پرآبي را حداقل در سه دهه آينده تجربه کنند وجود ندارد. با اين وجود تونل گلاب ? آن طور که کارشناسان استان مي‌گويند تمام حجم ?/?? متر مکعب بر ثانيه آورد آب رودخانه زاينده‌رودچهارمحال و بختياري را به اصفهان منتقل کند. خاکپور اين اقدام را مرگ آني تمام اکوسيستم منطقه زاينده‌رود در چهارمحال و بختياري و حتي اصفهان مي‌داند. اين تونل در صورت ساخت بخش باقي مانده آب زاينده‌رود در چهارمحال را «باغ‌بهادران» به اصفهان وارد مي‌کند. تونل ديگري هم از سمت اصفهان به سمت چهارمحال و بختياري در حال حفر است که به تونل بهشت آباد معروف است. او مي‌گويد: مردم فکر مي‌کنند قرار است تونل «بهشت‌آباد» آب کارون را به زاينده‌رود در بخش چهارمحال و بختياري وارد کند تا جبران مافات شود اما آن طور که خاکپور مي‌گويد تونل بهشت آباد قرار است آب کارون را براي اصفهان بياورد.
به گفته خاکپور تونل گلاب دو مسير تاريخي و باستاني زاينده‌رود را تغيير مي‌دهد و آب را پس از اصفهان به يزد مي‌برد.
تونل گلاب دو؛?? روستا را خشک مي‌کند
آن طور که«طاهر نوربخش» رئيس خانه کشاورز استان چهارمحال و بختياري مي‌گويد، در مسير تونل گلاب دو ?? روستا از استان چهارمحال و ?? روستا از خود استان اصفهان خشک مي‌شود.
به گفته او تونل گلاب تنها به خشک شدن اين روستا‌ها که نزديک به ??‌هزار خانوار در آن ساکن است منجر نمي‌شود بلکه شهرهاي سامان، باغ‌بهادران و بن را هم خشک مي‌کند تا صنايع يزد را آباد کند.
به گفته نوربخش چهارمحال و بختياري که يکي از پرآب‌ترين استان‌هاي کشور است هم اينک با کمبود آب رو به رو است. آمارهايي که او مي‌دهد مي‌گويد از ??? رشته قنات يک سوم آنها بر اثر خشکسالي کاملاً خشک شده است. دو سوم آنها نيز بين ?? تا?? درصد با کم آبي مواجه شده‌اند. چاه‌ها و چشمه‌ها به شدت تحت تأثير خشکي قرار گرفته و چهارمحال و بختياري بدون سهم خواهي تونل گلاب هم با بحران کم آبي رو به رو است. همين مسأله باعث شده تا شماري از انجمن‌هاي فعال در حوزه محيط زيست و کشاورزي و همچنين کشاورزي روستاهايي که انحراف زاينده‌رود و خشک شدن مسير تاريخي و باستاني معيشت آنها را به‌طور کامل به خطر مي‌اندازد، زنجيره انساني تشکيل بدهند و از مسئولان بخواهند جلوي ساخت اين تونل مخرب را بگيرند.
خاکپور و نوربخش تاکيد مي‌کنند که ساخت تونل گلاب دو بدون شک زندگي در اين بخش از استان را به چالش جدي مي‌کشاند: «وسعت زمين‌هاي زير کشت اين منطقه ?? هزار هکتار است که اين انتقال هم باعث نابودي آنها خواهد شد و هم به مهاجرت کشاورزان و باغداران منطقه خواهد انجاميد.»
سرانه آب شرب اصفهان بالاتر از همه کشور
نوربخش مي‌گويد: توجيه مسئولان اصفهان و يزد براي انتقال آب زاينده‌رود و کارون، تأمين آب شرب اين دو استان است. اين درحالي است که هم اينک آب شرب ??? روستاي استان چهارمحال و بختياري با تانکر تأمين مي‌شود. آن طور که خاکپور هم مي‌گويد مصرف آب شرب در اصفهان دوبرابر ميانگين کشور است: « ميانگين سرانه مصرف آب کشور بين ??? متر مکعب آب است اما در اصفهان ميزان آب شرب مصرفي براساس آمار بخش
آب و فاضلاب ??? متر مکعب آب بر ثانيه است، يعني تقريباً دو‌برابر. اين مسأله را «هاشم اميني» مديرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان هم تأکيد مي‌کند که مصرف سرانه آب در اصفهان بالاتر از ميانگين تعريف شده براي کشور است؛ البته آمار او با خاکپور فرق مي‌کند:« مصرف سرانه آب شرب در بسياري از کشورهاي اروپايي و امريکا ?? الي ?? ليتر، در ايران حدود ??? ليتر، و به‌طور ويژه در اصفهان ??? ليتر در شبانه روز است.» همچنين به گفته خاکپور نياز آب شرب اصفهان ??? ميليون متر مکعب است.
اصفهان تاکنون توانسته با انتقال آب از زاينده‌رود و کارون ???? متر مکعب آب را انتقال دهد اما همچنان مي‌گويند که آب شرب ندارند.
خاکپور مي‌گويد: اين آب براي صنايع است و به اسم شرب مي‌برند اما خرج کشاورزي و صنايع مي‌کنند. او اعتقاد دارد اگر برنامه‌ريزي‌ها اصولي و کارشناسي باشد تمام نياز آبي اصفهان، از انتقال‌هاي گذشته تأمين مي‌‌شود. به گفته او با صرفه‌جويي و استفاده بهينه در بخش شرب و افزايش راندمان در بخش کشاورزي مي‌توان نياز آب شرب اصفهان را هم تأمين کرد؛ بدون اين‌که نياز به پروژه‌هاي پر هزينه انتقال آب بين حوزه‌اي و ايجاد خسارت‌هاي غير قابل جبران زيست‌محيطي باشد. انتقال آب‌هايي که تاکنون نشان داده نه تنها به آباداني مقصد منتهي نمي‌شود که سرزمين مبدأ را هم خشک مي‌کند. به گفته او هم‌اکنون براساس برآوردهاي جهاني هزينه هر متر مکعب آب انتقالي بين حوزه‌اي ?/?تا ?/? دلار است، آن هم در زماني که تجربه نشان داده، قرار نيست جواب بدهد. او مي‌گويد براي همين است که اساساً طرح‌هاي انتقال براي توسعه بخش کشاورزي توجيه اقتصادي ندارند.
کشت برنج متوقف شود
مسأله ديگري هم وجود دارد. در حالي که به گفته نوربخش بيش از ?? درصد زمين‌هاي کشاورزي و باغ‌هاي چهارمحال و بختياري با سيستم قطره‌اي آبياري مي‌شوند اما اصفهان تاکنون بخش بسيار زيادي از آب کارون و زاينده‌رود را به سرزمين خود انتقال داده و نزديک به ??‌هزار هکتار زمين زيرکشت برنج دارد. نوربخش تونل گلاب را طرحي غير کارشناسي و بدون مجوزهاي زيست محيطي مي‌داند که زندگي ميليون‌ها انسان را در منطقه تهديد مي‌کند. به گفته او تونل گلاب دو که در گلوگاه زاينده‌رود در حال حفاري است، توانايي انتقال آبي به مراتب بيشتر از آب دهي زاينده‌رود را دارد. او هشدار مي‌دهد که مسئولان همين امروز ساخت تونل را متوقف کنند که فردا دير است. او توقف ساخت تونل را براساس اصل ?? قانون اساسي براي پاسداري از ارزش‌هاي طبيعي، زيست محيطي و سرمايه‌هاي ملي نسل‌هاي آينده ضروري مي‌داند.
نوربخش روي کشت جايگزين تأکيد مي‌کند و کشت بادام را با برنج مقايسه مي‌کند و مي‌گويد: کشت برنج چهاربرابر باغ‌هاي بادام به آب نياز دارد. از سوي ديگر ميزان درآمد يک هکتار باغ بادام چهار برابر ارزش اقتصادي يک هکتار شاليزار را دارد.
کارشناسان محلي همچنين مي‌گويند بررسي‌هاي به عمل آمده نشان مي‌دهد، حتي با ساخت چندين تونل ديگر، مشکل کمبود آب در استان اصفهان حل نخواهد شد چون ديدگاه کلان مديريت شهري اصفهان، ديدگاه واقع گرايانه و پايدار نبوده و نيست و تونل گلاب کل رودخانه زاينده رود واقع در زيردست سد را خشک خواهد نمود.
بعضي‌ها اشتغال و مسائل اجتماعي را مطرح مي‌نمايند. حال آن‌که باغ‌هاي حاشيه رودخانه بيش‌از ?هزار شغل مولد و مستقيم و بيش از ?هزار شغل غير مستقيم ايجاد کرده است. کل صنايع پائين دست رودخانه با مصرف بيش از سه برابري اين آب چند شغل ايجاد کرده است؟ بنابراين بايد ضمن روي آوردن به کارهاي کارشناسي و علمي با تکيه به علم آمايش سرزمين و واقعيت‌هاي موجود و به منظور جلوگيري از حيف و ميل بيت المال، ضمن توقف کامل و هميشگي تونل گلاب دو و کاهش ظرفيت و قطر تونل گلاب يک پيشنهاد مي‌شود.توسعه کارخانه‌هاي صنعتي واقع در اطراف رودخانه متوقف و کارخانه‌ها به مناطق مستعد منتقل شود. از پساب‌ها و آب‌هاي نامتعارف براي صنايع فعلي استفاده شود. از توسعه کمي، حذف فرهنگ ناسيوناليستي و افکار اشتباه و غير منطقي و علمي گروه‌هاي خاصي، به خاطر انتقال پايتخت سياسي کشور به منطقه جلوگيري شود. تلاش براي مديريت عرضه کاهش يابد و نيروها به سمت مديريت بهينه و پايدار مصرف آب در کليه زمينه‌ها هدايت شود. تمام کارگاه‌هاي فعال در منطقه گلاب دو و پر کردن حفاري‌هاي انجام شده تعطيل و برچيده شود. سند مالکيت حقابه‌هاي بهره وران آب در استان چهارمحال و بختياري به خودشان واگذار شود.
منبع:روزنامه ايران